ÇAĞDAŞ YENİ NESİL PARTİ PROGRAMI
BİRİNCİ KISIM GENEL ESASLAR KURULUŞ MADDE 1.
Çağdaş Yeni Nesil Partisi, Türkiye Cumhuriyeti Anayasası, Siyasi Partiler Kanunu, Seçim Kanunu ve İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi ile Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi olmak üzere diğer kanunların kapsam ve çerçevesinde kurulmuş olan ve faaliyet gösteren bir siyasi partidir.
Partinin Genel Merkezi Ankara’dadır.
Partinin kısaltılmış adı ‘’Ç.Y.N.P’’dir. Çağdaş Yeni Nesil Partisi’nin özel logosu, kırmızı zemin üzerine yerleştirilmiş dairesel bir formda tasarlanmıştır. Logonun içerisinde altın sarısı renkte Defne yapraklı taç içerisinde yanan on iki kıvılcımlı meşale üzerinde yıldız etrafında Çağdaş Yeni Nesil Partisi altında Ç.Y.N.P kısaltılmış unvanı yer almaktadır. Bu defne yaprakları partinin barış, adalet ve istikrar ilkelerini temsil etmektedir. Logoda kullanılan renkler kırmızı ve altın sarısı olup, bütün figürler ve yazılar simetrik şekilde konumlandırılmıştır.
PARTİNİN AMACI MADDE 2.
Partinin gayesi programında yazılı hususları gerçekleştirmektir. Evrensel İnsan Hakları Beyannamesi ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ndeki kıstasların, Anayasanın 2. maddesinde yazılı temel niteliklerin, bireysel hak ve hürriyetlerin gerçek manasıyla ve evrensel esaslara uygun olarak uygulanmasına ve ülkemizin maddi ve manevi kalkınmasının “Önce Ahlak ve Maneviyat” anlayışıyla sağlanmasına gayret gösterir. Milletin huzur, saadet ve özgürlüğünü, refah ve itibarını artırmaya gayret eder. Adaletin mülkün temeli olduğu ilkesi doğrultusunda gerçek bir hukuk devletinin oluşmasını hedefler.
İKİNCİ KISIM
PARTİ ÜYELİĞİ ÜYE OLMA ŞARTLARI MADDE 3.
Partiye üye olmak isteyenlerin Siyasi Partiler Kanunundaki üyelik şartlarını haiz olmaları gerekir. Kişiler:
- Partinin programı ve tüzüğünü benimsediğini ve bu çerçevede siyasi faaliyette bulunacağını yazılı bir beyanla bildirmek,
- Partiye belli bir aidat ödemeyi taahhüt etmek,
- Türk vatandaşı olmak,
- On sekiz yaşını doldurmuş olmak,
- Siyasi Partiler Kanununun Maddesindeki yasakları olmamak,
- Başka bir partinin üyesi olmamak, şartıyla partiye üye
Parti üyesi olmadan yönetimde görev alanlar ile seçimlerde milletvekili, belediye başkanı, belediye meclisi üyesi, il genel meclisi üyeliğine aday olanlar parti üyesi sıfatı kazanırlar.
ÜYELİĞE KAYIT MADDE 4.
Partiye üye olmak isteyenlerin Giriş Beyannamesini doldurarak imzalamaları ve iki partilinin de bu beyannameyi imzalamak suretiyle üye olacak şahsı tezkiye etmeleri gerekir. Üyelik müracaatları ilçe yönetim kuruluna yapılır. İlçe yönetim kurulu müracaatları değerlendirir. Parti tüzük ve programına uygunsuz davranışları olanlar üyeliğe kabul edilmezler. Üyeliği kabul edilmeyen kişinin bir hafta içinde il yönetim kuruluna itiraz hakkı vardır. İl yönetim kurulu bu itirazı 10 gün içinde karara bağlar. Bu karar kesindir. İl yönetim kurulu bu süre içinde ilgilinin talebine olumlu bir cevap vermezse itiraz kabul edilmemiş olur.
Üyeliğe kabul edilenler sırayla üye kayıt defterine kaydedilirler. Üyeler ancak oturduğu yerin bağlı olduğu ilçede kaydolabilirler. İkamet değişikliği olması halinde üye kaydının o ilçeye nakledilmesini talep eder. Birden fazla ilçede üye kaydı olamaz. Kaydedilen yeni üyeler il başkanlıkları tarafından bir ay içinde Genel Merkeze bildirilir. M.K.Y.K. gerek gördüğü takdirde bir ilçenin üye kayıtlarının tamamını iptal ederek yeniden üye kaydı yapılmasına karar verebilir. Üyeliğe kabul edilenlerin kimlik kartları Parti Genel Merkezi tarafından düzenlenen örneğe uygun olarak ilçe başkanlığınca verilir. İkametgâh değiştirenlerin üye kimlik kartları da değiştirilir. Kadın ve Gençlik Kolları üye kayıtları da yukarıda belirtildiği şekilde olur.
GENEL MERKEZİN ÜYE KAYIT YETKİSİ MADDE 5.
TBMM üyesi olanların Partiye kabulleri, M.K.Y.K.’nca karara bağlanır. Üyeliğe kabul kararı ile giriş beyannamesinin bir sureti, ikametinin bulunduğu ilçeye gönderilerek üyelik kaydı tamamlanır. M.K.Y.K. Partiye alınmalarında yarar gördüğü kişiler hakkında aynı şekilde işlem yapmaya yetkilidir. M.K.Y.K. kararı ile Partiye alınan kişilerin, milletvekili sıfatını taşıyanlar hariç, Parti üyelikleri hakkında ilgili ilçe ve il yönetim kurulları, varsa itiraz ve görüşlerini gerekçeli olarak M.K.Y.K.’ya bildirebilirler. Bir ay içinde işlem yapılmayan itirazlar, M.K.Y.K.’ca kabul edilmiş sayılır.
ÜYELİĞİN SONA ERMESİ MADDE 6.
Üyeliğin sona ermesi aşağıda sayılan hallerde gerçekleşir.
- İstifa,
- Ölüm,
- Başka bir partide görev alma veya üye olma,
- Siyasi Partiler Kanunu ve Parti Tüzüğündeki şartları haiz olmadıklarının ortaya çıkması,
- Disiplin Kurulları kararlarıyla Partiden ihraç edilme,
- Kanun ve tüzük gereği üyelikten düşme,
Herhangi bir sebeple kaydı silinen üyeye bu karar yazıyla bildirilir. Kaydı silinen üye 15 gün içinde İl Yönetim Kuruluna itiraz edebilir. İl Yönetim Kurulu 15 gün içinde karar vermesi ve bu kararı ilgiliye yazıyla bildirmesi gerekir. İlgili 7 gün içinde M.K.Y.K.’na itiraz edebilir. M.K.Y.K.’nun vereceği karar kesindir.
PARTİYE YENİDEN KAYIT VE KABUL
MADDE 7.
Kurucular Kurulu, M.K.Y.K. Üyeleri, Danışma Meclisi Üyeleri, Milletvekilleri, Merkez Disiplin Kurulu Üyeleri, İl Başkanları ve Belediye Başkanlarının hangi sebeple olursa olsun partiyle ilişkileri kesildikten sonra tekrar partiye kayıt ve kabullerine ilgilinin müracaatı üzerine
M.K.Y.K. karar verir. Bu karar kesindir. Bunun dışındaki üyelerin partiye kayıt ve kabulüne, ilgilinin kaydının silindiği ilçenin görüşü alınarak, İl Yönetim Kurulu karar verir. Bu karar kesindir.
ÜYELERİN HAKLARI VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ MADDE 8.
Parti Üyelerinin Hakları Ve Yükümlülükleri: Parti Üyelerinin Hakları:
- Parti organlarına aday olmak ve seçilmek,
- Genel ve yerel seçimlerde aday adayı, aday olmak,
- Parti İçi seçimlere ve üyesi olduğu kongrelere katılmak, görüşlerini bildirmek ve oy kullanmak,
- Partinin çalışmaları hakkında bilgi istemek,
Parti Üyelerinin Yükümlülükleri:
- Giriş aidatı asgari 1 TL, azami 2000 TL’ dir ve partiye girişte bir kez ödenir. Üyelik aidatı yıllık asgari 12 TL, azami 5000 TL olup aylık veya yıllık olarak ödenir. Azami ve asgari miktarlar her yıl tüketici fiyat artış oranı kadar artırılarak uygulama yapmaya M.K.Y.K.
Üniversite öğrencilerinden giriş aidatı alınmaz.
Partili milletvekillerinin ne kadar aidat vereceği ve bu yolla sağlanmış olan gelirlerin, TBMM parti grubu çalışmalarına ve parti genel merkezine ne oranda ayrılacağı, TBMM grup kararı ile tespit edilir. Bu aidatların yıllık miktarı, milletvekili ödeneğinin bir aylık tutarını geçemez. Partinin TBMM’de grubu yoksa milletvekili aidatlarının yukarıda belirtilen miktarın yarısını geçmemek kaydıyla M.K.Y.K. saptar.
Adaylık için başvuru aidatı, M.K.Y.K. tarafından belirlenir. Bu belirlemede, adayların sosyal ve ekonomik durumları da göz önünde tutulabilir.
Bağışlar SPK 66. maddesi hükümlerine uygun olarak kabul edilir.
- Toplumun tarihi, milli ve manevi değerlerini korumak, geliştirmek ve güçlendirmek için gayret göstermek,
- Karşılıklı sevgi ve saygı içinde, güçlü bir inançla, her bakımdan iyi yetişme ve doğru bilgi sahibi olmaya gayret etmek, toplumun yararı için kendilerinden fedakârlık ederek, şahsi çıkar gözetmeden, hiç kimsenin hukukuna tecavüz etmeden, birlikte çalıştığı arkadaşlarıyla ihtilaf ve çekişmeye girmeden ekip çalışmasına uygun şekilde uyumlu, hoşgörülü ve güzel ahlak kurallarına uygun olarak çalışmak,
- Parti çalışmalarında istişare etmek, verilen görevi en güzel şekilde ve titizlikle yapmak, verilen talimatları yerine getirmek, parti prensip ve ilkelerine ve liderine gönülden bağlı olmak,
- Herkesin huzur, barış ve kardeşlik içinde yaşayacağı, birbirini sevip sayan, yüksek ahlaki değerlerle bezenmiş bir toplumun oluşması için bütün güçleriyle çalışmak,
- Kanunlarda ve parti tüzük ve yönetmeliklerinde belirtilen diğer görevleri yapmak, sorumlulukları yüklenmektir.
ÜÇÜNCÜ KISIM BİRİNCİ BÖLÜM
TEŞKİLATLAR PARTİ TEŞKİLATI MADDE 9.
Parti teşkilatı aşağıdaki kademelerden oluşur.
- – Esas Kuruluşlar (Temel Teşkilatlar)
- -Yan Kuruluşlar
- Yurt İçi ve Yurt Dışı Temsilcilikleri
- Hizmet Yerleri
I- ESAS KURULUŞLAR (TEMEL TEŞKİLATLAR)
MERKEZ TEŞKİLATI
- Büyük Kongre
- Genel Başkan
- Merkez Karar Yönetim Kurulu
- Merkez Yönetim Kurulu
- Yüksek Disiplin Kurulu
2. İL TEŞKİLATI
- İl Kongresi
- İl Başkanı
- İl Yönetim Kurulu
- İl Disiplin Kurulu
3. İLÇE TEŞKİLATI
- İlçe Kongresi
- İlçe Başkanı
- İlçe Yönetim Kurulu
4. BELDE TEŞKİLATI
- Belde Başkanı
- Belde Yönetim Kurulu
5. GRUPLAR
- TBMM Grubu
- İl Genel Meclisi Grubu
- Belediye Meclisi Grubu
Bütün teşkilatlar genel merkezin karar ve talimatlarına uymak zorunda olduğu gibi her kademedeki teşkilat ta bir üst kademedeki teşkilatın karar ve talimatlarına uymak zorundadır.
II- YAN KURULUŞLAR
- Yüksek İstişare Kurulu
- Kadın Kolları
- Gençlik Kolları
- Danışma Kurulu
- Parti Müfettişleri
- Uygun görülen yerlerde K.Y.K. kararı ile hangi teşkilat kademesine bağlı olarak çalışacağı belirlenen diğer yan kuruluşlar.
III- YURT İÇİ VE YURT DIŞI TEMSİLCİLİKLERİ
YURT İÇİ TEMSİLCİLİKLERİ
- Köy Ve Mahalle Temsilcilikleri
- Sandık Bölgesi Temsilcilikleri
Mahalle ve Köy, Sandık Bölgesi; parti çalışmalarının temel zeminidir. Partiyi ve parti faaliyetlerini tanıtmak, aksaklıkları ve talepleri tespit edip rapor etmek, verilecek parti görevlerini yapmak üzere, ilçe ve belde yönetim kurullarınca parti üyeleri arasından köy, mahalle ve sandık bölgesi temsilcilikleri veya üç kişiden az olmayan temsilci kurullar oluşturulabilir.
2. YURT DIŞI TEMSİLCİLİKLERİ
Vatandaşlarımızın ve uluslararası kurum ve ilişkilerimizin yoğun olduğu ülkelerde,
O ülkelerin mevzuat ve uygulamalarını gözeterek, hal ve vaziyetin gerektirdiği yerleşim yerlerinde, ilgili Genel Başkan yardımcısının teklifi üzerine, ekli listede isimleri yazılı ülke ve yerlerde M.K.Y.K.’nun kararıyla yurt dışı temsilcilikleri oluşturulur.
IV- HİZMET YERLERİ
Parti teşkilatları, o teşkilata bağlı olarak parti binası dışında lokal, irtibat bürosu, Mahalle ve Köy temsilciliği hizmet yerleri ve benzeri yerler açabilirler. Milletvekili, belediye başkanlığı ile belediye ve il genel meclisi üyesi adayları da kendi adlarına tanıtım bürosu açabilirler. Teşkilatlar, partiye ait hizmet yerleri dışındaki yerlerde de her türlü parti faaliyeti yapabilirler.
İKİNCİ BÖLÜM
KONGRELER BÜYÜK KONGRE MADDE 10.
- Büyük Kongre, il kongrelerince seçilmiş delegeler ile tabii delegelerden oluşur. Seçilmiş delegeler toplamı, TBMM üye tam sayısının iki katından fazla olamaz. Büyük Kongrenin
Seçilmiş Delegeleri Hangi ilin kaç adet seçilmiş delege ile büyük kongrede temsil olunacağı, aşağıda yazılı usul ve esaslara göre belirlenir. Seçilmesi gereken toplam delege sayısının yarısı olan 600 delegelik, illerden seçilecek milletvekili sayısına göre illere tahsis edilir. Tahsisten sonra kalan delege sayısının, Partinin son milletvekili genel seçiminde almış olduğu toplam oya bölünmesiyle kat sayı elde edilir.
Kat sayının, Partinin ilde almış olduğu toplam oyla çarpımı sonucu bulunacak rakam ile yapılmış tahsisin toplamı, o il kongresinde seçilecek büyük kongre delege sayısını teşkil eder. Büyük kongrenin yapılacağı tarihe göre, Partinin katıldığı genel seçim olmamış veya Partinin seçimlere katılmamış olması gibi hallerin varlığında, her il seçmesi gereken milletvekili sayısının iki katı delege ile büyük kongrede temsil olunur. İl kongrelerinde ilin kaç adet büyük kongre delegesi
seçeceği, kongre seçim takvimine karar verildiğinde; Teşkilat Başkanlığı’nca hesaplanır ve M.K.Y.K.’nca onaylandıktan sonra il başkanlıklarına bildirilir. Hatalı hesaplamalar, aynı yöntemle düzeltilir.
- Büyük Kongrenin Tabii Delegeleri Genel Başkan, M.K.Y.K. üyeleri, Merkez Disiplin Kurulu başkan ve üyeleri, üyeliği devam eden Parti Kurucuları seçilmiş delegelerin % 15’inden fazla olmamak kaydıyla, parti üyelikleri devam ettiği müddetçe, ilk büyük kongre dahil büyük kongrenin tabii üyesidirler. Partili bakan ve milletvekilleri büyük kongrenin tabii 3 – Büyük Kongrenin Onur Üyeleri Görevde bulunan Parti ile üyelik bağı devam etmek kaydıyla Genel Başkanlık, Başbakanlık, Bakanlık, TBMM üyeliği, M.K.Y.K. üyeliği, Merkez Disiplin Kurulu başkan ve üyeliği ve Genel Merkez Kadın ve Gençlik Kolları başkanlığı yapmış olanlar, büyük kongrenin onur üyesidirler. Bunlar kongrede söz alabilir, fakat delegelik sıfatları olmadıkça oy kullanamazlar.
BÜYÜK KONGRENİN YETKİLERİ MADDE 11.
Büyük Kongrenin görev ve yetkileri şunlardır:
- Parti Genel Başkanını, M.K.Y.K.’nun Asil ve Yedek Üyelerini, Yüksek Disiplin Kurulunun Asil ve Yedek Üyelerini gizli oyla seçmek,
- Partinin Tüzük ve programında değişiklik yapmak,
- Partinin gelir-gider hesabını, K.Y.K. faaliyetlerini kabul veya reddetmek,
- Kanunlar, parti tüzük ve programı çerçevesinde toplumu ve devleti ilgilendiren konularda, kamu faaliyetleri hakkında genel nitelikte temenni mahiyetinde veya bağlayıcı kararlar almak,
- Partinin genel politikası hakkında genel nitelikte olmak şartıyla temenni mahiyetinde veya bağlayıcı kararlar almak,
- Kanunların veya parti tüzüğünün gösterdiği yönde diğer konularda kararlar almak,
- Partinin kapatılmasına veya bir başka partiyle birleşmesine ve böylece hukuki varlığı sona erecek partinin mallarının tasfiye veya intikal şekline dair karar vermek.
BÜYÜK KONGRENİN TOPLANTISI VE GÜNDEMİ MADDE 12.
- Olağan Toplantılar
Büyük Kongrenin olağan toplantıları, M.K.Y.K. tarafından tespit edilen gündem, yer ve tarihte yapılır. Bu süre iki yıldan az, üç yıldan fazla olmaz. Büyük Kongrenin gündemini M.K.Y.K. tespit eder. Büyük Kongre alışılmış usullerle delegelere duyurulur. İlan edilen tarihte çoğunluk sağlanamadığı takdirde ikinci toplantı 15 gün sonra tercihen aynı yerde, toplantı salonu müsait değilse M.K.Y.K.’nca tespit edilecek uygun bir yerde yapılır. Bu husus delegelere aynı usulle duyurulur.
- Olağanüstü Toplantılar
Olağanüstü Büyük Kongre, Genel Başkan veya M.K.Y.K.nun veya Büyük Kongre delegelerinin en az beşte biri imzaları noterlikçe onaylı yazılı istemleri üzerine yapılır.
Olağanüstü kongreler belli bir gündemle toplanır, gündemi toplantı talebinde bulunanlar tespit eder. Olağanüstü kongrelerde gündem harici bir şey görüşülemez.
Olağanüstü kongrenin yapılması büyük kongre delegeleri tarafından istenmişse bu kongrede seçim maddesinin gündemde yer alması için, talebin delege tamsayısının salt çoğunluğunun “imzaları noterlikçe onaylı” müracaatı gerekir.
Kongrenin yapılacağı yer ve tarihi M.K.Y.K. il teşkilatlarıyla istişare ederek tespit eder.
BÜYÜK KONGRENİN AÇILIŞI MADDE 13.
Büyük Kongre toplantı yeter sayısı üye tamsayısının yarıdan bir fazlasıdır. Bu sayı sağlandığı takdirde Büyük Kongre Genel Başkan veya Genel Başkanın görevlendireceği bir M.K.Y.K. üyesi tarafından açılır. Büyük Kongre, gündeme geçmeden önce bir başkan yeteri kadar Başkan Yardımcısı ve Kâtip Üyeyi işaret oyuyla seçer. Kongre Divanı Gündemi uygulamak, toplantıyı düzen içinde yürütmek, düzeni bozanlara karşı müeyyide uygulamak, gerekirse toplantıdan çıkarmak, toplantı tutanağını düzenlemek ve imza etmekle görevlidir. Kararlarını salt çoğunlukla verir. Oyların eşitliği halinde Başkanın görüşü yönünde uygulama yapılır. Büyük Kongrenin toplanması için gerekli çoğunluk bulunamazsa toplantı 15 gün sonra aynı gündemle ve katılan delegelerle yapılır.
BÜYÜK KONGRE ÇALIŞMALARI MADDE 14.
Büyük Kongre çalışmalarını gündemindeki sırayla yürütür. Gündem Maddelerinin sırası delegelerin çoğunluğunun kararıyla değiştirilebilir. Kanunlara, parti program ve tüzüğüne aykırı olmayan konuların Büyük Kongre gündemine ilave edilmesine delegelerin onda birinin teklifi ve hazır bulunanların salt çoğunluğu ile karar verilir. Parti tüzük ve programında değişiklik yapılmasına ilişkin olan veya parti politikasını ilgilendiren konularda karar alınmasına dair teklifleri karara bağlamak için, bunların Genel Başkan, M.K.Y.K. ve M.Y.K veya büyük kongre üyelerinin en az yirmide biri tarafından teklif edilmesi gerekir. Kanunlar, parti tüzük ve parti programı çerçevesinde toplumu ve Devleti ilgilendiren konularla kamu faaliyetleri konularında karar alınmasına dair teklifleri karara bağlamak için bu tekliflerin büyük kongrede hazır bulunan üyelerin üçte biri tarafından yapılmış olması şarttır. Bu teklifler, büyük kongrece seçilecek bir komisyonda görüşüldükten sonra, komisyon raporuyla birlikte incelenir ve karara bağlanır. Büyük Kongre gündemi kesinleştikten sonra M.K.Y.K. Faaliyet Raporu ve hesap raporu okunur. Bu raporlar ayrı ayrı müzakere edilebileceği gibi birlikte de müzakere edilebilirler. Büyük Kongre gerek gördüğü konularda inceleme yaptırmak için komisyonlar kurar. Bu komisyonların kurulmasına işaret oyuyla karar verilir. Hesapları incelemek için kurulan Hesapları Tetkik Komisyonu’nun Raporu öncelikle okunup görüşülür. Büyük Kongrede söz isteyenlere sırasıyla söz verilir. Genel Başkan ve M.K.Y.K. üyelerinin birinci öncelikle söz alma hakkı vardır. Komisyon başkan ve sözcülerine de söz vermede öncelik tanınır. Görüşmeler sırasında toplantı düzenini sağlamak için Kongre Başkanı bu düzeni bozanlara sözlü uyarıda bulunur. İkinci uyarıdan sonra da aynı davranışı devam ettirenleri salondan dışarı çıkarır. M.K.Y.K. Üyeleri kendi üyesi oldukları kurulun faaliyetleri aleyhinde konuşma yapamazlar. Aksi davranışta bulunanlar hakkında disiplin kovuşturması yapılır.
M.K.Y.K. konuşmacıların soru ve tenkitlerine cevap vermede birinci önceliğe sahiptir. Başkan konuşma sırasında konu dışına çıkanları uyarır. Bu uyarıya rağmen konuya dönmemekte
direnenlerin konuşması kesilir. Kongre Başkanı Kongrenin Kanunlar içerisinde yürütülmesi için özen gösterir. Değerlendirilmesi Kongre Başkanlık Divanı tarafından yapılarak, mecbur kalınırsa suç niteliğinde söz ve fiillere devam edenleri Kongre Başkanı Kongre salonundan çıkarabilmek için kongreye ara verebilir, dinleyicilerin belli bölümünü veya tamamını boşaltabilir.
Müzakereler tamamlandıktan sonra M.K.Y.K. faaliyet raporu ve hesapları tetkik komisyonu raporu oylanır. Kabul halinde M.K.Y.K. ibra edilmiş olur. Büyük Kongre’de yapılacak seçimler Tüzüğün 19’uncu Maddesine göre yapılır.
İL VE İLÇE KONGRELERİ MADDE 15.
İl ve ilçe olağan kongreleri bir üst kademe parti teşkilatının uygun görmesi ile belirlenecek yer ve tarihte yapılır. Bu süre 2 yıldan az, 3 yıldan fazla olamaz. Gerekli hallerde bir üst kademe yönetim kurulları bu tarihleri doğrudan doğruya tespit edebilirler ve değiştirebilirler. İl ve İlçe Kongrelerinin tarih, saat, yer ve gündemi alışılmış usullerle delegelere duyurulur. Bu duyurunun gazeteyle yapılma mecburiyeti yoktur. İl ve İlçe Olağanüstü Kongreleri üst yönetim kurulunun kararıyla ve delegelerin salt çoğunluğunun isteği ile ve il ve ilçe başkanının çağrısıyla toplanır. Olağanüstü toplantı delegelerin salt çoğunluğunun isteği ile yapılacaksa, il ve ilçe başkanı alt kademe teşkilatlarının da görüşünü alarak, kongre yapılacak yeri, tarihi tespit eder. İl ve İlçe Olağanüstü Kongreleri Tüzüğün 12’inci Maddesinde belirtilen usule göre yapılır. Bu kongrelerin gündemi Kongreyi isteyenlerce düzenlenir. Kongrede gündem dışı başka hiçbir konu görüşülemez. İl ve İlçe Olağan Kongrelerinin toplantı nisabı delege salt çoğunluğudur. Kararlar hazır bulunan delege salt çoğunluğu ile verilir. İl ve İlçe Kongrelerinde en çok oyu alan aday ve liste seçilmiş sayılır. Bütün parti teşkilatı kademelerinin kongreleri bu tüzükte belirtilen usullere göre yapılır.
İL KONGRELERİ MADDE 16.
İl Kongreleri, ilçe kongrelerinde tüzüğe göre seçilen delegelerle tabii delegelerden meydana gelir. Seçilmiş delege sayısı 600’ü geçemez. Her ilçeden gelecek delege sayısı ilçe nüfusunun il nüfusuna bölünmesi neticesi çıkan rakamla 600’ün çarpılması ile elde edilir. Toplam sayı 600’ü geçmemek üzere küsurlar tamamlanır.
İL KONGRESİ TABİİ DELEGELERİ MADDE 17.
Bir ilin milletvekilleri, yönetim kurulu ve disiplin kurulu başkan ve üyeleri ile Büyükşehir Belediye Başkanları o il kongresinin tabii üyeleridir. Geçici yönetim kurulu başkan ve üyelerinin de kongreye katılma hakkı vardır. Ancak bunlar delege değillerse oy kullanamazlar.
İLÇE KONGRESİ MADDE 18.
İlçe Kongresi ilçe çevresindeki köy ve mahallelerden son genel seçimde alınan oy sayısına göre, siyasi partiler sicilinde kayıtlı üyelerin seçtikleri delegeler ile tabii delegelerden meydana gelir.
İlçe kongresinin seçilmiş delege sayısı, 400’ü geçemez. Geçici ilçe yönetim kurulu başkan ve üyeleri kongreye katılma hakkına sahiptir. Ancak delege sıfatı olmayanların kongrede oy kullanma hakkı yoktur. İlçe yönetim kurulu başkan ve üyeleri, ilçe ve belde belediye başkanları ilçe kongresinin tabii üyeleridir. İl belediye başkanları merkez ilçe kongresinin tabii üyesidir Köy veya mahallelerin ilçe kongresi için seçecekleri delege sayısı, o köy veya mahallede, partinin son genel seçimde aldığı oy sayısı, partinin ilçe genelinde aldığı oy sayısına bölünerek elde edilen sayının 400 rakamı ile çarpılması sonucu bulunur. Toplam sayı 400’ü aşmamak üzere küsurlar tamamlanır. İlçe yönetim kurulu, köy ve mahallelerde delege seçimlerini yürütmek üzere kendi içinden bir veya birkaç üyeyi görevlendirebileceği gibi, sadece bu işlemler için o köy ve mahalledeki üyelerden birisini temsilci olarak görevlendirebilir. Seçimle ilgili tutanak, seçimi müteakip ilçe başkanlığına gönderilir.
KONGRELERİN YAPILIŞI VE SEÇİMLER MADDE 19.
Partinin Genel Merkez, il ve ilçe organları ile üst kurulların delege seçimleri yargı gözetiminde gizli oy ve açık tasnif esasına göre yapılır. Seçimlerden 15 gün önce kongreye katılacak parti üyelerini belirleyen listeler iki nüsha olarak, Büyük Kongreyle İl ve İlçe kongreleri için görevli ilçe seçim kurulu başkanlığına, toplantının yeri, gün ve saatini bildiren bir yazı ekinde onaylanmak üzere gönderilir. Onaylanan liste ile toplantıya ait diğer hususlar kongrenin toplantı tarihinden 7 gün önce partinin kongre yapacak teşkilatının bulunduğu binada asılarak ilan edilir. İlan süresi 3 gündür. 3 günlük ilan süresinin içinde listeye yapılan itirazlar hâkim tarafından incelenir ve en geç iki gün içinde kesin karara bağlanır. Böylece kesinleşen listeler ile toplantıya ait diğer hususlar hâkim tarafından onaylanarak partinin ilgili teşkilatına gönderilir. Kongrelerde seçilecek organlarda adaylık başvurusu için kongre başkanlığınca bir süre tespit edilerek delegelere duyurulur, bu süre sonunda başvuruda bulunan adaylar ilan edilir. Seçimlerde birden fazla organa aday olunamaz. Genel başkanlığa aday olabilmek için parti üyesi olmak ve büyük kongre delege tam sayısının en az yüzde beşi tarafından yazılı olarak aday gösterilmek şarttır. Delegelerin teklifi noter belgesi ile belgelenebileceği gibi, divan başkanlığı veya divan başkanlığının görevlendireceği üyenin gözetiminde imzalanarak yapılabilir. Büyük kongrede seçilecek Genel Başkan M.K.Y.K. asıl ve yedek üyeleri, Yüksek Disiplin Kurulu asıl ve yedek üyeleri, tek liste halinde tanzim edilebileceği gibi ayrı ayrı listeler halinde de düzenlenebilir. İl ve ilçe kongrelerinde seçilecek organlar için de aynı usul uygulanır. Seçimlere birden fazla liste katılması halinde her liste değişik renklerde ve şekillerde bastırılıp hazırlanabilir. Bu listeler kongre başkanlık divanınca yeteri kadar çoğaltılıp ilgili seçim kurulu başkanına mühürlettirilir. Kongre Başkanlık Divanınca yeteri kadar çoğaltılıp ilgili seçim kurulu başkanınca mühürlenen listenin zarfa konularak oy sandığına atılmasıyla oy kullanma işlemi gerçekleşir. Kongreye katılacak parti üyelerini belirleyen ve kesinleşmiş delege listesinde ismi bulunanlar nüfus cüzdanı, resimli üyelik kimlik kartı veya benzeri resmi niteliği haiz bir hüviyet belgesi (ehliyet, emeklilik cüzdanı vs) ile isimlerinin karşısına imza atarak oy kullanırlar. Kongrede seçimlerde, sandık kurulu başkanınca, toplantıda bulunan delegelerden oy kullanmayan kimse kalmadığı tespit edilince, sandık açılarak oy tasnifi yapılır. Seçime, tutanakların tanziminden itibaren iki gün içinde itiraz edilebilir. Bu itiraz aynı gün hâkim tarafından karara bağlanır. Hâkimin seçimleri yenileme kararı alması halinde, kongre yalnız seçimi yapmak üzere toplanır. Nisap temin edilemezse 15 gün sonra yapılacak kongrede nisap aranmaksızın seçim yapılır. Diğer hususlar kongre yönetmeliği ile düzenlenir.
PARTİ ORGANLARINA SEÇİLENLERİN İLGİLİ MAKAMLARA BİLDİRİLMESİ MADDE 20.
Parti kongreleri hariç olmak üzere diğer bütün parti teşkilatlarına seçilenlerin adları, soyadları, doğum yer ve tarihleri, meslek veya sanatları, ikametgâhları ve nüfus cüzdanı örnekleri, o mahallin en büyük mülki idare amirliğine seçimden veya atamadan itibaren 15 gün içinde yazı ile bildirilir. Genel Başkan, M.K.Y.K. ile Yüksek Disiplin Kurulu üyeleri ise aynı süre içinde doğrudan İçişleri Bakanlığı ve Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına bildirilir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
GENEL MERKEZ GENEL BAŞKAN MADDE 21.
Genel Başkan Partinin disiplin kurulu hariç, bütün Parti teşkilatının tabii başkanı olup, büyük kongreye karşı şahsen sorumludur. Bu sıfatla Genel Başkan; Adli, idari, mali ve benzeri her tür kamusal kurum ve kuruluşlar nezdinde davalı veya davacı olarak Partiyi temsil eder veya bu alanlarda kendi adına yetki kullanılmasına nezaret eder. Parti adı altında yapılan işlem ve eylemlerin Anayasa, kanun, Tüzük ve Yönetmelik hükümlerine göre icra edilmesini ve Büyük Kongre ile M.K.Y.K. kararlarının uygulanmasını sağlar. Partililer ve Parti teşkilat kademeleri arasında verimli ve etkin çalışma temposunu sağlar, Parti üst organlarının müşterek çalışmalarına başkanlık ve nezaret eder. M.Y.K üyeleri arasında iş bölümü yapar, gerek görmesi halinde iş bölümünü değiştirir. Bilgi ve tecrübelerinden yararlanacağı kimseleri danışman olarak tayin eder. Gelişen durum ve olaylar karşısında Parti duruş ve görüşünü kamuya açıklar. Genel merkezde hizmet birimlerinin kuruluş, kadro ve atama işlemleri ile sürekli istihdam olunacak hizmetli ve uzmanların tayin, terfi ve işten çıkarılmaları konularını, ilgili M.Y.K üyesinin önerilerine göre karara bağlar. Genel Başkan; Kanun, Parti Tüzüğü ve diğer mevzuatın kendisine vermiş olduğu tüm görevleri yapar ve yetkileri kullanır. Genel Başkan Vekili M.K.Y.K üyeleri arasından Genel Başkan tarafından belirlenir. Genel Başkan Vekili Genel Başkanın verdiği görevleri ifa eder, yetkileri kullanır. Genel Başkanın yokluğunda Genel Başkan Vekili M.K.Y.K ve M.Y.K toplantılarına Başkanlık eder. İkiden fazla Genel Başkan Vekili atanamaz. Aralarındaki iş bölümü Genel Başkan tarafından belirlenir. Bu madde hükmü yan kuruluşlar ile Genel Merkez dışındaki teşkilat kademelerinde uygulanmaz. Genel Başkanlığın herhangi bir nedenle boşalması halinde M.K.Y.K on gün içinde toplanarak üyelerinden birini Genel Başkanvekili seçer ve yeni Genel Başkan’ı seçmek üzere büyük kongrenin olağanüstü toplanma tarih, yer ve zamanını kararlaştırır. Genel Başkan seçiminin yapılacağı olağan üstü büyük kongre, boşalma tarihinden itibaren en geç 45 gün içinde gerçekleştirilir.
BAŞKANLIK DİVANI MADDE 22.
Genel Başkan ile birlikte görev yapacak M.Y.K. üyeleri M.K.Y.K Üyeleri arasından Genel Başkanın başkanlığında toplanan M.K.Y.K tarafından belirlenir. M.Y.K.: Genel Başkan, Genel Başkan Yardımcıları, Genel Sekreterden oluşur.
M.Y.K. kendi üyelerinin çalışma esaslarını İç Yönetmelik ile ayrıca belirleyebilir. İhtiyaca göre, M.K.Y.K.ca yeni Genel Başkan Yardımcılıkları ihdas edilerek atama yapılabilir. Genel Başkan Yardımcıları, Genel Başkanın onayı ile kendilerine yeteri kadar yardımcı atayabilirler.
Genel Başkanın, Genel Başkan Yardımcılarının ve Genel Sekreterin görevi, M.K.Y.K.’nda alınan kararları tatbik etmektir.
Genel Başkan ve M.Y.K. kanunlar ve parti tüzüğünde yazılı görevleri yapmak ve büyük kongrede ve M.K.Y.K. alınan kararları uygulamakla yetkili ve sorumludurlar. Genel Sekreter Genel Başkan adına partiyi mahkemelerde, devlet daireleri ve kuruluşlarda, gerçek ve tüzel kişilerle ilişkilerde temsil eder. Genel Sekreter M.K.Y.K. gündemini Genel Başkanın talimatına uygun olarak hazırlar. Partinin M.K.Y.K. kararlarını ilgili yerlere bildirir.
Bu husustaki yazışmaları yapar. Genel Sekreter bu hizmetlerin yürütülmesi için Genel Başkanın onayı ile yeteri kadar Genel Sekreter yardımcısı atayabilir. Genel Sekreter M.K.Y.K. kendisine verdiği yetki ile Büro idaresine nezaret eder. Genel Muhasebe ve Mali İşlerden sorumlu Genel Başkan Yardımcısı, Genel Merkezin muhasebe ve mali işlerini yürütür, defterlerini tutar, sarf evrakını Genel Başkan veya bu konuda görevli Genel Başkan Yardımcısı ile birlikte imzalar. Denetçiler: M.K.Y.K. kendi üyeleri arasından en az iki denetçi atar. Denetçiler, Merkez muhasebesini denetlerler. Denetçiler talep ettiğinde, genel muhasip ve Mali İşlerden sorumlu Genel Başkan Yardımcısı, defter ve muhasebe evrakını Denetçilerin tetkikine sunar. Denetçiler merkez muhasebesini denetlemek, üç ayda bir partinin mali durumu hakkında M.K.Y.K.’na rapor vermek, mali konularda gereken tekliflerde bulunmakla görevli ve yükümlüdürler. Genel Başkan, parti işlemlerinin mevzuata uygunluğunu temin etmek, parti faaliyetlerini kontrol etmek, teşkilatı denetlemek ve verilecek özel konularda araştırma ve inceleme yapmak üzere Teşkilat Başkanına bağlı olarak yeteri kadar müfettiş görevlendirebilir.
MERKEZ KARAR YÖNETİM KURULU MADDE 23.
M.K.Y.K Büyük Kongrede seçilen 50 asil üyeden oluşur, ayrıca 20 yedek üye seçilir.
M.K.Y.K. seçimini takip eden 7 gün içinde Genel Başkanın başkanlığında toplanarak M.Y.K. üyelerini seçer ve aralarında görev bölümü yapar. M.K.Y.K. üye tam sayısının salt
çoğunluğuyla toplanır ve kanuni istisnalar dışında mevcudun salt çoğunluğuyla karar verir. Kararlar Siyasi Partiler Kanununda aksi belirtilmediği takdirde işaret oyuyla alınır. Oyların eşitliği halinde başkanın bulunduğu tarafın teklifi kabul edilmiş olur. Kurul bir konunun gizli oyla kararlaştırılmasına karar verebilir. Meşru bir mazereti olmaksızın üst üste üç defa
M.K.Y.K. toplantısına katılmayan üyenin M.K.Y.K. üyeliği düşer. M.K.Y.K.’nda, çeşitli sebeplerden dolayı boşalma olursa yedek üyeler sırasıyla M.K.Y.K.’na çağırılırlar. M.K.Y.K. Parti Tüzük ve Programını uygulamakla yükümlüdür. Teşkilatların çalışma verimlerini artırmak için Parti İçi Eğitim çalışmalarına önem verir. Partinin bütün teşkilat kademeleri ve organları kademe sırasına göre M.K.Y.K.’na bağlıdır. M.K.Y.K. lüzum gördüğü takdirde teşkilatın bütün kademe ve organlarının görev ve yetkilerini kullanır veya bu yetkileri
kullanmaları için uygun gördüğü şahısları görevlendirir.
- Büyük kongrede alınmış kararlar ile K.Y.K. tarafından alınan kararların ve verilen talimatların icrasını sağlamak, M.K.Y.K. gündemini hazırlamak,
- Partinin üye, her kademe kurum, kuruluş ve ünitelerinin etkili bir çalışma temposunu sağlayabilmeleri için teşkilat içi eğitim programlarını gerçekleştirmek, alınmış kararlar ile yapılması gereken iş ve eylemleri icra etmek, gerekli uyum ve koordinasyonu sağlamak, 3- Partinin TBMM Grubu ile Genel Merkez ve tüm teşkilat kademeleri arasında temas ve bağlantıyı temin etmek,
- Partinin hükümet, diğer Partiler, çeşitli resmi veya sivil toplum örgütleri ve uluslararası kuruluşlar ile olan ilişkilerini düzenlemek, geliştirmek ve sürdürmek,
- Doğacak durum ve gelişmeler karşısında Partinin duruş ve görüşünü saptamak ve Genel Başkan’a sunmak,
- Teşkilata duyurulması gerekli K.Y.K. kararlarını, ilgili üyesi aracılığıyla teşkilata tamim etmek, gereğini talep ve takip etmek,
- Parti tüzüğü ve K.Y.K.’nun kararları çerçevesinde kademe teşkilatlarının belirli takvime göre kongrelerini yaptırmak,
- Tüzüğe göre K.Y.K. kararını gerektiren konu ve talepler hakkında, M.K.Y.K. görüşünü açıklayan bir rapor ile konuyu M.K.Y.K. gündemine taşımak,
- Partinin faaliyet raporu ile yıllık bütçe ve uygulanan bütçenin kesin hesap ve bilançolarını, büyük kongreye sunulmak üzere M.K.Y.K.’nun onayına tevdi etmek,
- Zorunlu hallerde Tüzük ’teki münhasır yetki konuları hariç olmak ve toplanacak ilk M.K.Y.K.’na sunulmak kaydıyla, gerekli her türlü karar ve tedbirleri almak ve uygulamak, 11-İl, İlçe teşkilatlarını kurar, belde teşkilatlarının kurulmasını sağlar,
- Parti teşkilatını yönetir, yönlendirir,
- Teşkilatın ihtiyaçlarını teklif ve temennilerini değerlendirir.
- Zorunlu sebepler dolayısıyla büyük kongrenin toplanamadığı hallerde partinin hukuki varlığına son verilmesi ve tüzük ve programının değiştirilmesi dışındaki bütün kararları
15-M.K.Y.K. Parti Teşkilatının Kanunlara, Parti Tüzük ve Programına göre çalışıp çalışmadıklarını denetlemek için müfettişler görevlendirir. Bu müfettişleri kendi yetkisiyle donatabilir.
- Seçimlerle ilgili konularda gerekli kararları alır. Gerek gördüğü takdirde il ve ilçe yönetim kurulları ile birlikte veya ayrı olarak delege seçimlerini Milletvekilliği, belediye başkanlığı, belediye meclisi üyeliği ve il genel meclisi üyeliği için aday adayları hakkındatüzüğün verdiği yetkileri kullanır.
- Hükümet kurma, bir hükümete katılma veya hükümetten çekilme kararlarını alır.
- Partinin program ve tüzüğünün uygulanması, danışma ve araştırma gruplarının kurulması, bu çalışmaların düzen ve denetiminin sağlanması için kararlar alır. Yönetmelikler çıkarır. 19- Partinin ilkelerini tanıtmak için gerekli gördüğü teşkilatları Bu maksatla kurulmuş tanıtım şirketlerinden yararlanır. Parti çalışmalarını, yapılan hizmetleri teşkilatlara ulaştırır.
Teşkilatları aydınlatır, canlı tutar.
- Siyasi şartların değişimini yakından takip ederek yeni oluşan şartlara göre süratle tedbir alır ve uygulamaya geçer.
- Büyük Kongreye sunulacak çalışma raporu, gelir-gider cetvelleri ile bilanço ve kesin hesap raporlarını hazırlar. Gündemdeki diğer konuları Büyük Kongreye sunar.
- Büyük Kongre kararlarını
- Partinin hizmet giderlerini karşılamak için gerekli kanuni teşebbüslerde 24-Alt kademedeki teşkilat organlarını kanuni çerçeve içinde kendi yetkilerinin bir kısmı ile donatabilir.
25- Diğer partilerden gelen partiye katılma taleplerini karara bağlar. 26-Disiplin cezalarını affetmeye yetkilidir.
27-M.K.Y.K. Kanunların ve Parti Tüzüğünün verdiği bütün yetkileri kullanır. Tüzükle verilmiş tüm yetkileri kullanmak ve görevleri yapmak, M.Y.K’nın görev ve yetkileridir.
Genel başkan yardımcıları arasında;
- Genel Başkan Yardımcısı (Siyasi ve Hukuki İşlerden Sorumlu)
- Genel Başkan Yardımcısı ( Teşkilattan Sorumlu)
- Genel Başkan Yardımcısı (Seçim İşlerinden Sorumlu)
- Genel Başkan Yardımcısı (Tanıtım ve Medyadan Sorumlu)
- Genel Başkan Yardımcısı (Dış İlişkiler ve Dış Temsilciliklerden Sorumlu)
- Genel Başkan Yardımcısı (Sosyal Politikalardan Sorumlu)
- Genel Başkan Yardımcısı (Yerel Yönetimlerden Sorumlu)
- Genel Başkan Yardımcısı (Ekonomiden Sorumlu)
- Genel Başkan Yardımcısı (Sivil Toplum ve Halkla İlişkilerden Sorumlu)
- Genel Başkan Yardımcısı (İnsan Haklarından Sorumlu)
- Genel Başkan Yardımcısı (Mali Ve İdari İşlerinden Sorumlu)
- Genel Başkan Yardımcısı (Çevre ve Şehircilikten Sorumlu)
- Genel Başkan Yardımcısı (Araştırma ve Geliştirmeden Sorumlu)
- Genel Başkan Yardımcısı (Bilgi ve İletişim Teknolojilerinden Sorumlu)
- Genel Başkan Yardımcısı(Politika İzleme ve Değerlendirmeden Sorumlu)
- Genel Başkan Yardımcısı(Parti İçi Eğitimden Sorumlu)
- Genel Başkan Yardımcısı(Kültür ve Sanat Politikalarından Sorumlu)
- Genel Başkan Yardımcısı(Kadın ve Gençlik Politikalarından Sorumlu)
- Genel Başkan Yardımcısı(Tarım ve Hayvancılıktan Sorumlu)
- Genel Başkan Yardımcısı (Parti Sözcüsü)
- Genel Sekreter
Şeklinde Genel Başkan tarafından iş bölümü görevlendirmesi yapılır. Hizmet ve çalışma koşulları gereği M.Y.K.’nun üye sayısını azaltmak, yeni görev alanları ihdas ederek artırmak, yukarıda yazılı iş bölümü şeklini kısmen veya tamamen değiştirmek, ayırmak yahut birleştirmek şeklinde yeniden biçimlendirmeye, Genel Başkan’ın teklifi üzerine M.K.Y.K. yetkilidir. M.K.Y.K. üyeleri, bulunmadıkları zamanlarda kendilerine hangi üyenin vekâlet edeceğini, yazılı olarak kurul üyelerine bildirirler
GENEL MERKEZ KADIN KOLU MADDE 24.
Genel Merkez Kadın Kolu M.K.Y.K’nun belirleyeceği 20 kişiden oluşur. Bu miktar M.K.Y.K. kararıyla artırılıp azaltılabilir. Aynı sayıda yedek üyede belirlenir. Kadın Kolu kuruluşunu takip eden 7 gün içerisinde Genel Başkan veya Teşkilat Başkanının başkanlığında toplanarak Genel Merkez Kadın Kolu Başkanı ve Başkanlık Divanı Üyelerini tespit eder ve aralarında görev taksimatı yaparlar. Genel Merkez Kadın Kolu, Teşkilat Başkanına ve M.K.Y.K.’na bağlı olarak çalışır. Genel Merkez Kadın Kolu’nun çalışma esaslarını Genel İdare Kurulu belirler. Gerek görülürse Genel Merkez Kadın Kolu yeniden oluşturulabilir.
GENEL MERKEZ GENÇLİK KOLU MADDE 25.
Genel Merkez Gençlik Kolu, M.K.Y.K.’nun belirleyeceği 20 kişiden oluşur, bu miktar artırılabilir, azaltılabilir. Aynı sayıda yedek üye de belirlenir. Gençlik Kolu, oluşumunu takip eden 7 gün içerisinde Genel Başkanın veya Teşkilat Başkanının başkanlığında toplanarak Genel
Merkez Gençlik Kolu Başkanı ve Başkanlık Divanı Üyelerini tespit eder ve görev taksimatı yapar. Genel Merkez Gençlik Kolu Teşkilat Başkanına ve M.K.Y.K.’na bağlı olarak çalışır. Genel Merkez Gençlik Kolunun çalışma esaslarını M.K.Y.K. belirler. Genel Merkez Gençlik Kolu gerekirse yeniden oluşturulabilir.
YÜKSEK İSTİŞARE KURULU MADDE 26.
Devlet idaresi ve siyasi faaliyetlerde hizmeti geçmiş kişiler arasından, ihtiyaca göre Genel Başkan tarafından önerilen ve M.K.Y.K. tarafından belirlenen şahıslardan oluşacak bir kuruldur. Parti genel başkanlığı görevinde bulunmuş olanlar parti üyeliği devam ediyorsa bu kurulun doğal üyesidir. Parti faaliyetlerinde Genel Başkan ve M.K.Y.K.’nun çalışmalarında katkı sağlamaya yönelik, tavsiye mahiyetinde önerilerde bulunmak, partinin kuruluş gayesine ve siyasi geleneklerine ve hedeflerine uygun olarak, parti mensuplarının birlik ve beraberliğini güçlendirmeye yönelik dostane ilişkilerin gelişmesine katkı sağlamak yüksek istişare kurulunun ana görevidir. Yüksek istişare kurulu kendi içinden bir başkan seçer. Yüksek İstişare Kurulunu, Başkanı ve ihtiyaç halinde Genel Başkan toplantıya çağırır.
DANIŞMA MECLİSİ VE PARTİ MÜFETTİŞLERİ MADDE 27.
A- Danışma Meclisi: M.K.Y.K.’nu uygun gördüğü takdirde danışma niteliğinde hizmet vermek üzere bir danışma meclisi oluşturur. Danışma meclisinin yapısı çalışma yöntemleri bir yönetmelikle belirlenir.
B- Parti Müfettişleri: M.K.Y.K.’nun verdiği görevleri yerine getirir. Parti Müfettişlerinin çalışma esasları bir yönetmelikle belirlenir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
MECLİS GURUPLARI TBMM GRUBU MADDE 28.
T.B.M.M.’de grup kurulmasını, grup başkan vekillerinin, grup yönetim kurulunun, grup disiplin kurulunun seçimlerini ve grup üyelerinin görevlerini içeren grup iç yönetmeliği, grup genel kurulu tarafından Siyasi Partiler Kanunu’nun 23. Maddesindeki ilkelere uygun olarak hazırlanıp kabul edildikten sonra TBMM Başkanlığına sunulur. Grup iç yönetmeliğinde partinin tüzük ve programına aykırı hükümler yer alamaz. M.K.Y.K. üyeleri partinin TBMM grubu organlarından hiç birinde görev alamazlar. Grup yönetim kurulu üyeliği veya grup başkan vekilliğine seçilmeleri halinde M.K.Y.K. üyelikleri sona erer.
İL GENEL MECLİSİ VE BELEDİYE MECLİSİ GRUPLARI MADDE 29.
İl genel meclisi grubu ile belediye meclisi grubu partili meclis üyelerinden oluşur. Grup üyeleri, aralarından bir başkan, bir başkan vekili, bir sekreter seçerler. İl genel meclisi grubu ve belediye meclisi grubu, parti tüzük ve programı çerçevesinde hareket ederler. Görevlerinde izleyecekleri politikaları ve karşılaştıkları meseleleri kendi gruplarında konuşup görüşerek karara bağlarlar.
BEŞİNCİ BÖLÜM
TEMSİLCİLİKLER
- YURT İÇİ TEMSİLCİLİKLERİ MADDE 30.
- Köy ve Mahalle Temsilcilikleri: Köy ve Mahalle Temsilcilikleri bir temsilci ve bir
temsilci yardımcısından oluşur. Beldelerde Belde, İlçelerde İlçe, İllerde Merkez İlçe Teşkilatları tarafından seçilir. Köy ve Mahallenin büyüklüğüne göre sayısı artırılabilir.
- Sandık Bölgesi Temsilcilikleri: Bunlar bir sandık baş müşahidiyle ve dört müşahitle birlikte beş kişiden oluşur. Bağlı olduğu teşkilat kademeleri tarafından tespit edilirler. Bütün temsilciliklerin görev ve çalışma usulleri M.K.Y.K. tarafından belirlenir.
2. YURT DIŞI TEMSİLCİLİKLERİ MADDE 31.
Yabancı Ülkeler Yurt Dışı Temsilcilikleri, M.K.Y.K. Kararı İle Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin Lefkoşa, Amerika Birleşik Devleti’nin Washington ve New York, Almanya’nın Berlin, Köln ve Münih, Belçika’nın, Bürüksel, Fransa’nın Paris ve Strasburg, Finlandiya’nın Helsinki, Danimarka’nın Kopenhag, Hollanda’nın Amsterdam ve Rotterdam, İsveç’in Stockholm, İngiltere’nin Londra, Norveç’in Oslo, Avusturya’nın Viyana, İsviçre’nin Zürih, Bulgaristan’ın Sofya, Pakistan’ın İslamabat, Mısır’ın Kahire, İran’ın Tahran, Endonezya’nın Cakarta, Nijerya’nın Abuja, Bangladeş’in Dakka, Malezya’nın Kuala Lumpur, Bosna Hersek’in Saraybosna, Azerbaycan’ın Bakü, Kazakistan’ın Astana, Kırgızistan’ın Bişkek, Türkmenistan’ın Aşkabat, Japonya’nın Tokyo, Rusya’nın Moskova, Çin’in Pekin, Avustralya’nın Sydney ve Melbourne şehirlerinde adı geçen ülkelerin mevzuatı dikkate alınarak oluşturulur. Gerek belirtilen ülkelerin diğer şehirlerinde, gerekse daha başka ülkelerde temsilcilikler açılması M.Y.K kararına ve M.K.Y.K.’nun onayına bağlıdır. Yurt Dışı
Temsilcilikleri Teşkilat Başkanına ve Genel İdare Kurulu’na bağlı olarak çalışırlar. Çalışma usul ve esasları yönetmelikle belirlenir.
ALTINCI BÖLÜM
TAŞRA TEŞKİLATI İL TEŞKİLATI MADDE 32.
Partinin il teşkilatı İl Kongresi, İl Başkanı, İl Yönetim Kurulu, İl Disiplin Kurulundan oluşur.
İL YÖNETİM KURULU MADDE 33.
İl Yönetim Kurulları başkan dâhil 7 asıl ve 7 yedek üyeden, Büyükşehirlerde başkan dâhil 10 asıl ve 10 yedek üyeden oluşur. Nüfusu 3 ila 5 milyon arasında olan Büyükşehirlerde İl Yönetim Kurulları başkan dâhil 15 asıl ve 15 yedek üyeden, nüfusu 5 milyondan fazla olan Büyükşehirlerde İl Yönetim Kurulları başkan dâhil 20 asıl ve 20 yedek üyeden oluşur. İllerde Yönetim Kulları görev dağılımları Genel Merkez Teşkilat başkanlığının hazırlayacağı görev şemalarına uygun olarak yapılır.
İL KADIN KOLU MADDE 34.
İl Kadın Kolları, Genel Merkez Teşkilat Başkanlığı ve Kadın Kolları Başkanlığının olur onayı ile İl Yönetim Kurullarının belirleyeceği başkan dâhil 7 asıl ve 7 yedek üyeden, Büyükşehirlerde başkan dâhil 11 asıl ve 11 yedek üyeden oluşur. Nüfusu 3 ila 5 milyon arasında olan Büyükşehirlerde İl Kadın Kolları başkan dâhil 15 asıl ve 15 yedek üyeden, nüfusu 5 milyondan fazla olan Büyükşehirlerde İl Kadın Kolları başkan dâhil 20 asıl ve 20 yedek üyeden oluşur. İl Kadın Kolları, Genel Başkan tarafından veya Genel Merkez Teşkilat Başkanlığı ve Kadın Kolları Başkanlığının olur onayı İl Yönetim kurulları tarafın görevden alınabilir ve yeniden oluşturulabilir. İl Kadın Kollarının görev dağılımları Genel Merkez Kadın Kolları başkanlığının hazırlayacağı görev şemalarına uygun olarak yapılır.
İL GENÇLİK KOLU MADDE 35.
İl Gençlik Kolları, Genel Merkez Teşkilat Başkanlığı ve Gençlik Kolları Başkanlığının olur onayı ile İl Yönetim Kurullarının belirleyeceği başkan dâhil 7 asıl ve 7 yedek üyeden, Büyükşehirlerde başkan dâhil 10 asıl ve 10 yedek üyeden oluşur. Nüfusu 3 ila 5 milyon arasında olan Büyükşehirlerde İl Gençlik Kolları başkan dâhil 15 asıl ve 15 yedek üyeden, nüfusu 5 milyondan fazla olan Büyükşehirlerde İl Gençlik Kolları başkan dâhil 20 asıl ve 20 yedek üyeden oluşur. İl Gençlik Kolları, Genel Başkan tarafından veya Genel Merkez Teşkilat Başkanlığı ve Gençlik Kolları Başkanlığının olur onayı ile İl Yönetim kurulları tarafın görevden alınabilir ve yeniden oluşturulabilir. İl Gençlik Kolları görev dağılımları Genel Merkez Gençlik Kolları başkanlığının hazırlayacağı görev şemalarına uygun olarak yapılır.
İLÇE TEŞKİLATI MADDE 36.
Partinin İlçe Teşkilatı İlçe Kongresi, İlçe Başkanı ve İlçe Yönetim Kurulundan oluşur.
İLÇE YÖNETİM KURULU VE BELDE TEŞKİLATLARI MADDE 37.
İlçe Yönetim Kurulları, merkez nüfusu on bine kadar olan ilçelerde başkan dâhil 7 asıl ve 7 yedek üyeden, merkez nüfusu on binden elli bine kadar olan ilçeler ile Büyükşehirlerde nüfusu 50 bine kadar olan ilçelerde başkan dâhil 11 asıl ve 11 yedek üyeden oluşur. Büyükşehirlerde nüfusu 50 binden fazla olan ilçeler ile illerin merkez ilçelerinde ve belediye sınırları içindeki nüfusu 50.000 ve daha fazla olan ilçelerde başkan dâhil 15 asıl ve 15 yedek üyeden oluşur. Büyükşehirde nüfusu 200 binden fazla olan ilçelerde bu sayı, İl Yönetim Kurulu kararıyla başkan dâhil 20 asıl ve 20 yedek olarak da belirlenebilir. İlçe Yönetim Kurullarının görev dağılımları Genel Merkez Teşkilat Başkanlığının hazırlayacağı görev şemalarına uygun olarak yapılır.
İLÇE KADIN KOLU MADDE 38.
İlçe Kadın Kolları, İl Başkanlığı ve İl Kadın Kolu Başkanlığının olur onayı ile İlçe Yönetim Kurullarının belirleyeceği merkez nüfusu 10 bine kadar olan ilçelerde başkan dâhil 7 asıl ve 7 yedek üyeden oluşur.
Merkez nüfusu 10 binden 50 bine kadar olan ilçeler ile Büyükşehirlerde nüfusu 50 bine kadar olan ilçelerde, başkan dâhil 11 asıl ve 11 yedek üyeden oluşur. Büyükşehirlerde nüfusu 50 binden fazla olan ilçeler ile illerin merkez ilçelerinde ve belediye sınırları içindeki nüfusu 50 binden fazla olan ilçelerde başkan dâhil 15 asıl ve 15 yedek üyeden oluşur. Büyükşehirlerde nüfusu 200 binden fazla olan ilçelerde bu sayı İl Yönetim Kurulu kararıyla başkan dâhil 20 asıl ve 20 yedek üye olarak da belirlenebilir. İlçe Kadın Kolları, Genel Başkan tarafından veya İl Başkanlığı ve İl Kadın Kolları Başkanlığının olur onayı İlçe Yönetim Kurulları tarafın görevden alınabilir ve yeniden oluşturulabilir. İlçe Kadın Kolu Yönetim Kulu görev dağılımları Genel Merkez Kadın Kolları Başkanlığının hazırlayacağı görev şemalarına uygun olarak yapılır.
İLÇE GENÇLİK KOLU MADDE 39.
İlçe Gençlik Kolları, İl Başkanlığı ve İl Gençlik Kolu Başkanlığının olur onayı ile İlçe Yönetim Kurullarının belirleyeceği merkez nüfusu 10 bine kadar olan ilçelerde başkan dâhil 7 asıl ve 7 yedek üyeden oluşur. Merkez nüfusu 10 binden 50 bine kadar olan ilçeler ile Büyükşehirlerde nüfusu 50 bine kadar olan ilçelerde, başkan dâhil 11 asıl ve 11 yedek üyeden oluşur. Büyükşehirlerde nüfusu 50 binden fazla olan ilçeler ile illerin merkez ilçelerinde ve belediye sınırları içindeki nüfusu 50 binden fazla olan ilçelerde başkan dâhil 15 asıl ve 15 yedek üyeden oluşur. Büyükşehirlerde nüfusu 200 binden fazla olan ilçelerde bu sayı İl Yönetim Kurulu kararıyla başkan dâhil 20 asıl ve 20 yedek üye olarak da belirlenebilir. İlçe Gençlik Kolları, Genel Başkan tarafından veya İl Başkanlığı ve İl Gençlik Kolu Başkanlığının olur onayı İlçe Yönetim Kurulları tarafın görevden alınabilir ve yeniden oluşturulabilir. İlçe Gençlik Kolu Yönetim Kulu görev dağılımları Genel Merkez Gençlik Kolları Başkanlığının hazırlayacağı görev şemalarına uygun olarak yapılır.
BELDE TEŞKİLATLARI MADDE 40.
İl ve İlçe merkezleri dışında belediye teşkilatı olan yerlerde kurulur. 3 asıl ve 3 yedek üyeden teşekkül eden belde yönetim kurulu, ilçe yönetim kurulu kararı ile atanır ve yapılacak görev taksimine göre ilçe teşkilatının vereceği görevleri yapar. Belde Yönetim Kurulunun görevden alınması İlçe Yönetim Kurulunun teklifi ve İl Yönetim Kurulunun onayı ile olur. Belde Teşkilatının ilk kuruluşunda yedek liste verilmesi zorunlu değildir.
BELDE KADIN VE GENÇLİK KOLLARI MADDE 41.
İl ve ilçe merkezleri dışında, belediye teşkilatı olan yerlerde İlçe Yönetim Kurulu kararıyla ihtiyaca göre Belde ve Kadın ve Gençlik Kolları oluşturulur. Bunlar en az üçer kişiden meydana gelir ve İlçe Yönetim Kurulu kararıyla sayıları artırılabilir ve ilçe teşkilatının vereceği görevleri yapar.
GÖREV BÖLÜMÜ VE YÖNETİMDEKİ BOŞALMALAR MADDE 42.
İl ve ilçe başkanları en çok üç yıl için seçilirler. İl ve ilçe yönetim kurulları, seçimlerini müteakip en geç bir hafta içerisinde toplanarak, tüzüğün 22. maddesinde Genel Merkez için öngörülen görev bölümünü esas alarak kendi yönetim kurulu üye sayılarına uygun olarak görev dağılımını yaparlar. İl ve ilçe başkanlıklarının herhangi bir suretle boşalması halinde, Genel Merkez il veya ilçe yönetim kurulunun görüşünü alarak kongreye kadar görev yapmak üzere bir başkan tayin eder. Yeni başkan tayin edilinceye kadar geçecek dönemde, başkanlık görevi, tüzükteki sırasına göre bir başkan yardımcısı tarafından yürütülür. Mazeretsiz olarak üç toplantıya katılmayan yönetim kurulu üyesi istifa etmiş sayılır ve yerine yedek üyelerden ilk sıradaki davet edilir. İl, İlçe ve Belde teşkilatlarında boşalma sebebiyle yönetim kurulu sayısı yedekler de davet edildikten sonra karar yeter sayısının altına yani yönetim kurulu üye tam sayısının yarısının altına düşmesi durumunda yönetim hukuken münfesih duruma düşmüş olur. Bu durumda bir üst kademe teşkilat yönetimi Genel Merkezin onayını alarak, olağan kongreye kadar görev yapmak üzere yeni bir yönetim kurulu tespit ederek atama yapar. İlk kuruluşta, il yönetim kurulları başkanı dâhil en az yedi asıl, yedi yedek üye ile, ilçe yönetim kurulları başkanı dâhil en az beş asıl, beş yedek üye ile kurulabilir. Bu şekilde kurulan ilçe teşkilatında yönetim kurulu üyelerine birden ziyade görev verilmek suretiyle işler yürütülür.
YÖNETİM KURULLARINA İŞTEN EL ÇEKTİRME MADDE 43.
İl Yönetim Kurulu hakkında işten el çektirme kararı, Genel Başkan veya Teşkilât Başkanının teklifi ile M.K.Y.K. tarafından alınır. İlçe Yönetim Kurulu hakkında işten el çektirme kararı, Genel Başkan veya Teşkilat Başkanlığının olumlu görüşü ile İl Yönetim Kurulları tarafından alınır. Parti tüzüğünde belirtilen görev ve yükümlülüklerin yerine getirilmesi için üst kurullarca verilen talimatlara uymamaları, partinin kabul ettiği esaslara, amaç ve siyaset anlayışına aykırı tutum ve davranışlarda bulunmaları, teşkilatların birlik ve uyumunu bozucu eylemlerde ısrar etmeleri halinde, ilgililerin kanuni sorumlulukları saklı kalmak kaydıyla, Belde Yönetimlerine, İl Yönetim Kurulunca, İlçe Yönetimlerine, Genel Merkezin olumlu görüşü alınarak İl Yönetim Kurullarınca, İl Yönetimlerine M.K.Y.K.’ca işten el çektirilebilir. Bir Belde Yönetiminin işten el çektirilebilmesi için İlçe Yönetim Kurulu, Belde Yönetim Kurulu hakkında işten el çektirmeyi gerekli kılan herhangi bir durum tespit ettiğinde, bu durumu gerekçeli bir kararla İl Yönetim Kuruluna bildirir. Belde Başkanının veya Belde Başkanı dâhil Belde Yönetim Kurulu Üyelerinin tamamının yahut bir kısmının işten el çektirilmesini isteyebilir.
İl Yönetim Kurulu, bir İlçe Yönetim Kurulu hakkında işten el çektirmeyi gerekli kılan herhangi bir durum tespit ettiğinde, bu durumu gerekçeli bir kararla Genel Merkez Teşkilat Başkanlığına bildirir.
İl Yönetim Kurulu gerekçeli kararında, İlçe Başkanını veya İlçe Başkanı da dâhil İlçe Yönetim Kurulu üyelerinin tamamını yahut bir kısmının işten el çektirilmesini isteyebilir. Parti Teşkilatlarında teftiş ve inceleme yapmakla görevlendirilen müfettişler de aynı şekilde talepte bulunabilirler. Bu talep üzerine İl Yönetim Kurulunca İlçenin, Başkanlık Divanınca İl Yönetim Kurulunun işten el çektirmesiyle ilgili gerekli inceleme yaptırılır ve sonunda, Başkanlara veya Başkan dâhil Yönetim Kurulu üyelerinin tamamına yahut bir kısmına işten el çektirilebilir.
M.K.Y.K. doğrudan doğruya yahut parti müfettişinin göstereceği lüzum üzerine il veya ilçe başkanı veya il ve ilçe başkanı dâhil il ve ilçe yönetim kurulu üyelerinin tamamına yahut bir kısmına işten el çektirebilir İl, ilçe, belde teşkilatlarında bir kısım üyenin işten el çektirilmesi halinde yedek üyeler göreve getirilir. İşten el çektirilen ilçe ve il yönetim kurulları yerine Genel Merkez tarafından yetki belgesi verilen kurucu başkanlar geçici yönetim kurullarını oluştururlar. Bu kurullar yasal süreleri içinde kongrelerini yapmak zorundadırlar.
Bu süre içinde ilçe kongreleri yapılıp yeni delegeler seçilmemişse İl Kongresi eski delegelerle, İlçe Kongreleride yeni delegeler seçilmemişse, eski delegelerle toplanır. Süresi içinde kongresini yapmayan geçici kurulların görevleri sona erer. İşten el çektirilen belde teşkilatları tüzüğün 40. maddesinde belirtilen esaslara göre İlçe Yönetim Kurulları tarafından yeniden kurulur.
DÖRDÜNCÜ KISIM
BİRİNCİ BÖLÜM
DİSİPLİN İŞLERİ MADDE 44.
Siyasi Partiler Kanununa, parti tüzüğüne, parti yetkili organlarının kararlarına ve talimatlarına aykırı davranışta bulunanlar hakkında disiplin soruşturtması yapmak ve karar vermek üzere, İllerde Disiplin Kurulları, Genel Merkez de Yüksek Disiplin Kurulu kurulur.
İL DİSİPLİN KURULU MADDE 45.
İl Disiplin Kurulu il kongresinde 5 asıl ve 5 yedek olarak seçilir. Disiplin Kurulu kongreden sonra en geç bir hafta içinde toplanarak arasından bir başkan ve bir sekreter seçer. İl Disiplin Kurulu, İl çevresinde kayıtlı bulunan ve Yüksek Disiplin Kurulunun birinci derecede bakacağı işler dışında kalan bütün partililer hakkında, birinci derecede disiplin soruşturması yapmaya ve karar vermeye yetkilidir. İl Disiplin Kurulu, kendiliğinden disiplin soruşturması yapamaz. Ancak İlçe Yönetim Kurullarının gerekçeli teklifi ve İl Yönetim Kurulunun sevki ile ya da İl Yönetim Kurulunun veya İl Başkanının doğrudan sevki ile intikal ettirilen dosyaları ve konuları karara bağlar. İl Disiplin Kurulu, halin gerektirdiği cezayı da belirterek ilgilinin yazılı müdafaasını alır. İlgili kendisine tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde, ancak seçimlerde veya herkesin gözü önünde açıkça yada yayın yolu ile işlenen suçlarda ise 7 gün içinde savunmasını yazılı olarak vermek zorundadır. Bu müddet içinde verilmeyen savunma nazara alınmaz. İl Disiplin Kurulunun verdiği kararlara karşı, İl Yönetim Kurulu veya ilgili üye, tebliğden itibaren 7 gün içinde Yüksek Disiplin Kurulu’na itiraz edebilir. Üyelere ait itiraz dilekçeleri İl Yönetim Kuruluna verilir. İl Yönetim Kurulu, kendi görüşünü de eklemek suretiyle dosyayı Yüksek Disiplin Kurulu’na gönderir. Karara, İl Yönetim Kurulunca itiraz edildiği takdirde itiraz yazısının bir sureti ilgiliye 7 gün içinde tebliğ edilir.
İl Yönetim Kurulları, itiraza konu olan dosyaları en geç 15 gün içinde Yüksek Disiplin Kurulu’na göndermek zorundadır. İl Disiplin Kurulu’nca verilen kesin çıkarma cezaları, ilgilisi itiraz etmemiş olsa bile, incelemek ve karar verilmek üzere Yüksek Disiplin Kurulu’na gönderilir.
YÜKSEK DİSİPLİN KURULU MADDE 46.
Yüksek Disiplin Kurulu, Büyük Kongrede seçilen 11 kişiden meydana gelir. Aynı sayıda yedek üye seçilir. Kurul seçimi takip eden yedi gün içerisinde en yaşlı üyenin başkanlığında toplanarak, aralarından bir başkan, bir başkan yardımcısı, bir sekreter seçerler. Sekreter kurula karşı raportörlük görevini yapar. Kararları ilgili yerlere yazıyla bildirir.
- Yüksek Disiplin Kurulu’nun Birinci Derecede Bakacağı İşler: Yüksek Disiplin Kurulu: İl Başkanı ve İl Yönetim Kurulu üyeleri, İl, İlçe ve Belde merkezlerindeki partili belediye başkanları,
- Partinin kurucu üyeleri,
- Partinin Genel Başkanı, M.K.Y.K. üyeleri,
- Kendi başkan ve üyeleri,
- TBMM’nin eski üyeleri ve eski hükümet üyeleri, haklarında gerekli disiplin soruşturmasını yapar ve Siyasi Partiler Kanunu’nun 57. Maddesi hükmü saklı kalmak üzere kesin karara bağlar. Yüksek Disiplin Kurulunun kendi başkan ve üyeleri, kendileri hakkındaki soruşturmada, müzakere ve kararlara katılamazlar. Bu durumda olanların yerine sadece o işlemlere mahsus olmak üzere sırasıyla yedek üye alınır. İl Yönetim Kurullarının başkan ve üyeleri, İl, İlçe ve Belde merkezlerindeki Belediye Başkanlarının sevk yetkisi il Yönetim Kurulu’na, Partinin Genel Başkanı, M.K.Y.K. üyelerini, partinin kurucu üyelerini ve TBMM’nin eski üyeleri ile eski hükümet üyelerini, Yüksek Disiplin Kurulu Başkan ve üyelerini sevk yetkisi M.K.Y.K.’na aittir. Genel Başkan lüzum gördüğü hallerde, Yüksek Disiplin Kurulu’na sevk yetkisini doğrudan doğruya da kullanabilir.
- Yüksek Disiplin Kurulunun itiraz üzerine bakacağı işler: Yüksek Disiplin Kurulu, İl Disiplin Kurulunun üst mercii olarak İl Disiplin Kurulu kararlarına karşı yapılan itirazları Siyasi Partiler Kanununun 57. Maddesi hükmü saklı kalmak üzere kesin karara bağlar. Yüksek Disiplin Kurulu, kendiliğinden soruşturma yapamaz. Ancak sevk yetkisine sahip olan kurullarca kendisine intikal ettirilen dosyaları ve konuları karara bağlar.
MÜŞTEREK DİSİPLİN KURULU MADDE 47.
Müşterek Disiplin Kurulu, Yüksek Disiplin Kurulu ile Grup Disiplin Kurulundan oluşur. Yüksek Disiplin Kurulu Başkanı aynı zamanda Müşterek Disiplin Kurulunun da başkanıdır. Yüksek Disiplin Kurulu sekreteri bu kurulun da sekreteridir. TBMM üyelerinin Grup Disiplin Kurulu kararlarına karşı yapacakları itiraz Müşterek Disiplin Kurulu’nca karara bağlanır. Partili Milletvekillerinin partiden geçici veya kesin olarak çıkarılmalarını gerektiren söz, tutum ve davranışlarından dolayı haklarında disiplin soruşturması yapmaya ve karar vermeye müşterek Disiplin Kurulu yetkilidir. Müşterek Disiplin Kurulunun kararları Siyasi Partiler Kanununun
- Maddesi hükmü saklı kalmak üzere kesindir. Partili milletvekilleri için disiplin cezası isteme yetkisi partinin TBMM Grup Yönetim Kuruluna aittir. Bu yetkiyi Genel Başkan, Gurup Başkanı ve Gurup Başkan Vekilleri de kullanabilir. Müşterek disiplin kurulunun olmadığı durumlarda Yüksek Disiplin Kurulu yetkilidir.
DİSİPLİN KURULLARINA AİT MÜŞTEREK HÜKÜMLER MADDE 48.
Disiplin Kurullarının görev süresi yeni disiplin kurulunun seçilmesi ile sona erer. Disiplin Kurullarında zamanla boşalma olması halinde, en çok oy alandan başlamak üzere, yedekler sıra ile göreve çağrılır. Disiplin Kurullarının çalışmalarına mazeretsiz üst üste üç defa katılmayan kurul üyesi istifa etmiş sayılır ve yerine sırasıyla yedekler çağırılır. Partiye maddi bir hizmet bağı ile bağlanamaz ve partiden her ne suretle olursa olsun gelir sağlayamazlar.
Disiplin kurulları üye tam sayısının 2/3 çoğunluğu ile toplanır. Hazır üyelerin çoğunluğu ile de karar verir. Ancak kesin çıkarma kararlarında üye tam sayısının salt çoğunluğu ile karar verir. Disiplin Kurulları kendilerine intikal eden dosyaları en geç otuz gün içinde karara bağlarlar ve verilen kararları en geç otuz gün içinde ilgiliye tebliğ ederler. Disiplin Kurulları, kendilerine intikal eden konular hakkında karar verirken, iddia, savunma ve delilleri değerlendirmede takdir hakkına sahiptir. Disiplin Kurulları alacakları kararları kaydetmek üzere bir karar defteri bulundururlar. Bu defteri tasdik ettirmeye lüzum yoktur. İfadeler ve sair evrak disiplin kurullarınca bir dosyada muhafaza edilir. Disiplin kurullarınca verilen disiplin cezaları hakkında partinin hiçbir kademesinde ve kongresinde görüşme yapılamaz ve karar alınamaz.
TEDBİR KARARI MADDE 49.
Partiden kesin veya geçici çıkarmayı gerektiren bir suçla Disiplin Kurulu’na sevk edilen üye hakkında gerektiğinde tedbir kararı verilir. Tedbir kararını vermeye yetkili organlar Disiplin Kurullarıdır. Hakkında tedbir kararı verilen üye, ayrıca başka bir karara gerek olmaksızın Partideki görevinden uzaklaştırılır ve üyelik haklarından mahrum kalır. İlgili üye tedbir kararlarının kaldırılmasını, sevk edildiği Disiplin Kurulu’ndan isteyebilir. Bu istek disiplin kurulunca 7 gün içinde karara bağlanır. Bu karara itiraz üst Disiplin Kuruluna bir hafta içerisinde yapılabilir. Üst Disiplin Kurulu’nun kararı kesindir.
İKİNCİ BÖLÜM
DİSİPLİN SUÇLARI VE CEZALARI MADDE 50.
- Uyarma (Dikkat çekme)
- Kınama (Ayıplama)
- Geçici çıkarma
- Kesin çıkarmadır.
- Uyarma cezasını gerektiren fiiller:
- Partinin gayesine ve özüne aykırı olmasa bile yetkili organların bilgisi ve izni olmadan açıklamalarda bulunmak ve yayın yapmak,
- Parti kademelerinin uyum ve işbirliğini sarsıcı tutum ve davranışlarda bulunmak,
- Yetkili organlarca verilen görevleri titizlikle yerine getirmemek, ihmal etmek, Tüzüğün 8. maddesindeki şartları yerine getirmemek.
- Kınama cezası
- Parti içi birlik ve beraberliği zedeleyecek tutum ve davranışlarda bulunmak,
- Parti aidatını ödememek, gecikmeyle ödemek,
- Parti içi çalışmaların yapıldığı kapalı toplantılarda yapılan konuşmaları dışarıya sızdırmak,
- Parti organlarınca verilen görevleri yerine getirmemek, Haklı bir sebebi olmadan seçimlerde oy kullanmamak.
- Geçici çıkarma
- Parti organlarında alınan kararları ve yapılan müzakereleri basına ve televizyonlara aktarmak,
- Yetkisi olmadan partiler arası temaslar yapmak,
- Parti adına beyanatlar vermek,
- Görevi icabı kendisine teslim edilmiş evrakı istendiğinde vermekten kaçınmak, (kanuni sorumlulukları saklıdır.)
- Partiyi şahsi çıkarlarına alet etmek, parti nüfuzunu kötüye kullanmak,
- TBMM Genel Kurulunda veya kulislerde Grup kararları veya M.K.Y.K. kararları aleyhinde konuşma yapmak, Belediye Meclislerinde Belediye Başkanının veya icraatlarının aleyhinde konuşmak ve diğer üyeleri aleyhte tahrik etmek.
- Kesin çıkarma
- Siyasi Partiler Kanunundaki yasakları çiğnemek veya Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından görevden alınması istenmek,
- Herhangi seçimde parti izni olmaksızın bağımsız aday olmak, parti adayları aleyhinde propaganda yapmak, parti dışında bir adaya maddi ve manevi yardımda bulunmak,
- Büyük Kongre, M.K.Y.K. kararları, il ve ilçe yönetim kurulu kararlarının aksine ve ruhuna aykırı davranış söz ve yazı ile beyanda bulunmak, neşriyat yapmak, yaptırmak bunu tahrik ve teşvik etmek,
- Parti tüzük ve programına aykırı hareket etmek, parti gayesine ters düşen yazılı ve sözlü beyanda veya faaliyette bulunmak, neşriyat yapmak veya yaptırmak bu hususları tahrik ve teşvik etmek,
- Parti organlarının veya bu organların üyelerinin aleyhinde faaliyette bulunmak, bu aleyhte konuşmaları gazete ve televizyonlara beyanat vererek veya bizzat canlı yayınlara katılarak yapmak, parti yetkililerini tezyif ve tahkir edici, kamuoyu önünde küçük düşürücü beyanlarda bulunmak veya bunları yazılı olarak yapmak,
- Parti evrakında veya oy pusulalarında tahrifat yapmak veya onları yok etmek suretiyle veya her ne şekilde olursa olsun seçimlerde hile yapmak.
- Suçun tekrarı ve zamanaşımı Bir üye aynı cezayı gerektiren bir suçu tekrar işlerse cezası her defasında artırılarak verilir. Disiplin cezalarını uygularken Disiplin Kurulları üyenin iyi niyet ve amacını aşan bir davranışı söz konusuysa bunu dikkate alarak işlediği suçun karşılığı cezanın bir altını da verebilirler. Disiplin cezasını gerektiren durumların öğrenilmesinden bir yıl, olaydan iki yıl geçtikten sonra disiplin soruşturması yapılmaz.
DİSİPLİN CEZALARINA AF YETKİSİ MADDE 51.
Disiplin cezalarına ait af yetkisi M.K.Y.K.’na aittir. Genel Başkan, Teşkilat Başkanı ve Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeleri için Grup Başkanvekilleri Grup kararı alarak affı istenen üyenin dosyasını M.K.Y.K.’na sevk edebilirler. M.K.Y.K. üçte iki ekseriyetle karar verir.
BEŞİNCİ KISIM
SEÇİM VE ADAYLIK İŞLEMLERİ MİLLETVEKİLİ SEÇİMLERİ İÇİN ADAY TESPİTİ
MADDE 52.
Milletvekili genel seçimlerinde aday olmak isteyenlerden adaylıkları M.K.Y.K.’nca uygun görülenler arasından adayların tespiti:
- Ön seçim
- Aday yoklaması
- Merkez yoklaması, usullerinden biri veya bir kaçı ile yapılabilir.
Hangi seçim çevresinde hangi usulle aday tespiti yapılacağına M.K.Y.K. karar verir. Önseçim, Siyasi Partiler Kanununun önseçimle ilgili hükümleri uyarınca yapılır. Aday yoklamasına; seçim ve çevrelerine giren il ve ilçelerin seçilmiş kongre delegeleri, il yönetim ve disiplin kurulu başkan ve üyeleri ile ilçe yönetim kurulu başkan ve üyeleri, o ilin Milletvekilleri, partili belediye başkanları, belediye ve il genel meclisi üyeleri seçmen olarak katılırlar. Aday yoklaması seçim kurullarınca yapılır. Merkez yoklaması, M.K.Y.K.’nca adayların tespiti suretiyle yapılır. Aday listelerinde eksilme olduğu takdirde, M.K.Y.K.’nca doldurulur.
M.K.Y.K. il ve ilçe yönetim kurullarına eksikliklerini tamamlama yetkisi verebilir. Adaylık için parti üyesi olma şartı aranmaz. Ancak seçimi kazanan adaylar parti üyesi olurlar. Seçimlerde aday adayı olacaklarda kanunun istediği nitelikler bulunmalıdır, bu nitelikteki aday adaylarından hangi şartları taşıyanların aday adaylıklarının kabul edileceği ve müracaat usulleri
M.K.Y.K. tarafından belirlenir. Bir kimse aynı seçim için birden fazla yerde ön seçime katılamaz. Önseçime katıldıktan sonra başka bir partiden merkez adayı olamaz. Partiden istifa etmemiş bir kişi bağımsız aday olamaz.
MAHALLİ İDARELER SEÇİMİ İÇİN ADAY TESPİTİ MADDE 53.
İl, İlçe ve Belde Belediye başkanlığı aday adaylığı, belediye meclisi ve il genel meclisi üyeliği aday adaylığı için yoklamalara katılabilmek, ilgili ilçe yönetim kurulunun görüşü ve il yönetim kurulunun teklifi ile M.K.Y.K. kararına bağlıdır. M.K.Y.K. kararı kesindir. Adaylık için parti üyesi olma şartı aranmaz. Aday seçimleri için hazırlanacak aday listelerinde, aday adayları, soyadları alfabetik sırasına göre sıralanır. Mahalli idareler seçimlerinde, aday adayları arasında Belediye Başkanlığı için bir, belediye meclisi üyeliği için, belediye meclisi üye adedi kadar asil ve yedek olarak ayrı ayrı, İl Genel Meclisi Üyeliği için, İl genel meclisi üyeliklerine seçim çevresi için tespit olunan sayıda asil ve yedek üye adedi kadar aday belirlenir. Merkez yoklaması, aday yoklaması veya ön seçim usullerinden hangisinin, hangi seçim çevrelerinde uygulanacağı, M.K.Y.K. kararlaştırılır ve kanuni süresi içinde önceden mahallerine ve ilgili mercilere bildirilir. İl, ilçe Yönetim Kurulu Başkan ve Üyelerinden, Mahalli İdareler seçimlerinde aday adayı olmak isteyenler istifalarını İl veya İlçe Yönetim Kurulu Başkanlıklarına yaparlar. Merkez yoklaması hariç, aday tespitleri, yargı yönetim ve denetimi altında yapılır. Mahalli İdareler Seçimlerinde Seçmenler, ilçe, il ve büyük şehirler belediye başkanı ve belediye meclisi üyeleri ile il genel meclisi üyeleri için aday yoklamasında oy kullanacak seçmenler, o ilin milletvekili aday yoklamasına katılan seçmenlerdir.
Belde belediye başkanı ve belediye meclisi üyeleri için aday yoklamasında oy kullanacak seçmenler, o ilin eski ve mevcut milletvekilleri, beldenin bağlı olduğu ilçenin yönetim kurulu başkanı ve üyeleri, belde yönetim kurulu başkanı, üyeleri ve ilçe kongresi için seçilmiş delegelerdir.
ÜYE KAYITDEFTERİNİN VE SEÇMEN LİSTELERİNİN SEÇİM KURULUNA VERİLMESİ
MADDE 54.
Üye kayıt defterleri ve bu defterlere göre düzenlenen seçmen listeleri en geç ön seçimden 60 gün önce ilçe seçim kurulu başkanına verilir. Ön seçimden 90 gün önce üye kaydedilenler oy kullanabilir. Daha sonra üye olanlar o seçimde oy kullanamazlar. Listeler İlçe Seçim Kurulu tarafından onaylandıktan sonra ön seçimden 30 gün önce parti binası önüne asılır.
Bu listeye göre “Parti Seçmen Kartı” önseçimden 15 gün önce İlçe Seçim Kurulu tarafından her üyeye dağıtılır. Partili üyeler asılan listeye 15 gün içinde itirazlarını yapabilirler. Bu itiraz
2 gün içinde ilçe seçim kurulu tarafından karara bağlanır ve kabul edildiği takdirde parti seçmen listesi düzeltilir.
İLÇE SEÇİM KURULU VE SANDIK KURULU ÜYELİĞİ MADDE 55.
İlçe Seçim Kuruluna, yönetim kurulu tarafından o seçim için aday adayı olmayan 2 asıl, 2 yedek partili üye seçilir. Asılların, herhangi bir sebeple, kurulda bulunmaması halinde yedek üyeler kurula katılırlar. Sandık kurulu için de yukarıdaki esasa göre 2 asıl, 2 yedek üye seçilir.
ADAYLARIN TANITIMI MADDE 56.
Parti, aday adaylarının meslek ve sanat hayatındaki derece, başarı ve eserlerini memlekete yaptığı hizmetlerini gösteren ve vesikalık fotoğrafını muhtevi matbuaları parti bastırıp dağıtabilir.
MÜŞAHİTLER MADDE 57.
Ön seçim sırasında her sandık başında yönetim kurulu tarafından görevlendirilen bir müşahit bulunur. Bu müşahit partinin sandık başı işlemlerini takip eder. Aday adayları müşahit olamazlar.
OY PUSULALARI MADDE 58.
İlçe yönetim kurulu, aday adayları listelerinin yazıldığı oy pusulalarını çoğaltarak, il ve ilçe seçim kurulu başkanlarına yeteri kadar zarfla birlikte verirler. İlçe seçim kurulu başkanları zarfları mühürledikten sonra seçim günü sandık başında bulundururlar.
İTİRAZ HAKKI MADDE 59.
Seçim ve sandık kurullarının veya kurul başkanlarının kesin olmayan kararlarına karşı Parti Genel Merkezi ve Partiden önseçimde aday adayı olanlar veya Parti Teşkilat kademelerinin başkanları veya vekilleri ile müşahitler itiraz edebilirler.
ÖN SEÇİMDE EŞİT OY MADDE 60.
Ön seçimde eşit oy alanların hangisinin üst sırada olacağına M.K.Y.K. karar verir.
ÖN SEÇİMİN İPTALİ MADDE 61.
Bir seçim çevresinde önseçimin, önseçim işlemleri sebebiyle iptaline karar verildiği takdirde, önseçim yenilenmez ve bu seçim çevresi için bütün adaylar M.K.Y.K. tarafından tespit edilir.
ALTINCI KISIM
PARTİ DEFTERLERİ MADDE 62.
Her kademedeki parti organı, Üye Kayıt Defteri, Karar Defteri, Gelen ve Giden Evrak Defteri, Gelir ve Gider Defteri ile Demirbaş Eşya Defteri tutmak zorundadır. Üye Kayıt Defterleri yalnız ilçe yönetim kurulları tarafından mahalle ve köy esasına göre tutulur. Karar Defteri, ilgili organın kararlarını tarih ve sıra numarasıyla ihtiva eder. Kararlar oylamaya katılanlar tarafından imzalanır. Kongre kararlarının bulunduğu tutanak özeti başkanlık divanı tarafından imzalanır. Gelen ve giden evrak defterine yazılar, tarih ve sıra numarasıyla işlenir. Gelen evrakla giden evrakın sureti, bu tarih ve numarasıyla saklanır. Gelir ve gider defterine, gelirler ve giderlerin alınıp harcandığına dair belgeler sırasıyla işlenir. Bütün defterlerin sayfaları ve kaç sayfadan ibaret oldukları, teşkilatın bulunduğu yerin ilgili seçim kurulu başkanı tarafından mühürlenir ve tasdik edilir. Partiye giriş işlemlerini gösteren üyelik beyannamelerinin birer örneği, il ve ilçe kademesinde alfabetik sıra esasına göre tasnif edilerek bir dosyada saklanır.
BÜTÇE MADDE 63.
İl teşkilatları, bağlı ilçeleri de kapsayan gelir tahminleri ve gider miktarlarını gösteren yıllık bütçe hazırlayarak, ilgili takvim yılından önce Ekim ayı sonuna kadar Genel Merkeze gönderirler. Bu süre içinde hazırlanacak Genel Merkez bütçesi ve İller bütçeleri, en geç ilgili takvim yılından önceki aralık ayı sonuna kadar M.K.Y.K. incelenerek karara bağlanır.
KESİN HESAP MADDE 64.
Genel Merkez ve bağlı ilçeleri de kapsamak üzere iller teşkilatı, bütçe yılından sonraki Nisan ayı sonuna kadar, bir önceki yıla ait uygulama sonuçlarını gösteren kesin hesaplarını hazırlarlar. İllerden gelen ve Genel Merkeze ait olan kesin hesaplar, M.K.Y.K.’nca incelenerek karara bağlanır ve birleştirilir. Birleştirilen kesin hesapların onaylı birer örneği Genel Başkan tarafından Haziran ayı sonuna kadar Anayasa Mahkemesi’ne ve bilgi için Cumhuriyet Başsavcılığına verilir.
YÖNETMELİKLERİN HAZIRLANMASI MADDE 65.
Tüzükte çıkarılması öngörülen bütün iç Yönetmelikler ile iş ve faaliyetin gerekli kıldığı her tür
Yönetmelik, genelge ve benzeri düzenleyici metinleri oluşturmaya, M.K.Y.K. yetkilidir. Her hangi bir konuda Tüzükte öngörülen yönetmeliğin çıkarılamamış olması, o alanda faaliyette bulunmayı engellemez ve geciktirmez.
TÜZÜKTE AÇIKLIK BULUNMAYAN HALLER MADDE 66.
Tüzükte açıklık bulunmayan hallerde Siyasi Partiler Kanunu hükümleri ile ilgili diğer mevzuat uygulanır.
MADDE 67.
Bu Tüzük hükümlerini M.K.Y.K. ve Genel Başkan yürütür.